Ở Hải Phòng, sự xuất hiện của con bướm hình mặt người trước ngày ông Phạm Văn Q. (55 tuổi) ở xã Minh Tân, huyện Kiến Thụy mất do căn bệnh quái ác đã khiến người dân nơi đây thêu dệt nên những câu chuyện gây hoang mang dư luận. Câu chuyện cho rằng "nhà ông Phạm Văn Q. có người trước kia là địa chủ. Nhà ông rất giàu và bề thế, tuy nhiên, vào một ngày nọ, có một người ăn mày đến để xin ăn. Người địa chủ này đã không cho gì lại còn lỡ tay đánh chết ông ăn mày.

Sau khi chết, ông ăn mày đã hiện hồn về báo thù gia đình ông địa chủ này bằng cách hại lần lượt con cháu sinh về sau.

Và gần đây nhất, người ăn mày hóa thân thành con bướm có hình mặt người bay vào gia đình ông Q. để đưa ông đi. Không chỉ thế, những người trong gia đình ông cũng lần lượt bị kết án. Chuyện còn kể rằng, khi nhìn thấy con bướm đậu trên tường thì người vợ lăn ra ngất. Những lời đồn đặc biệt chú trọng đến chi tiết hình mặt người trên con bướm giống hệt ông lão ăn mày khi xưa".

Sự việc sau đó tưởng như rơi vào quên lãng nhưng không lâu sau, mẹ ông cũng qua đời. Câu chuyện con bướm báo oán nhà địa chủ trước kia khiến các thành viên trong gia đình lần lượt qua đời một lần nữa đè nặng lên gia đình xấu số. Những sự trùng hợp ngẫu nhiên đã khiến nhiều người không khỏi hoang mang và tin vào câu chuyện nhảm nhí. Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết sự thật là do mẹ ông Q. đã tuổi cao sức yếu nên mới qua đời. Chúng tôi cũng đã điều tra những lời đồn kia chỉ là hư cấu, chính quyền địa phương cũng đã lên tiếng khẳng định lời đồn là thêu dệt hoàn toàn.

Theo các nhà khoa học, bướm mặt người xuất hiện từ những ngày đầu thu cho đến cuối mùa đông. Và địa bàn xuất hiện của chúng từ Nam ra Bắc. Trên thế giới và Việt Nam đã từng ghi nhận những sinh vật có những đặc điểm giống hình mặt người và những sinh vật ấy cũng gây được sự chú ý rất lớn của dư luận. Ví như nhà ông Q. không phải bỗng dưng người ta thêu dệt nên câu chuyện bướm mặt người báo oán bởi lẽ nhà ông người thì mất, người thì bệnh hiểm nghèo. Sự trùng hợp ấy cộng thêm sự góp mặt của “vị khách” không mời bỗng dưng được đồn thổi méo mó sự thật. Chị Phạm Thị Y. ở An Lão, Hải Phòng cũng kể một câu chuyện kỳ lạ xoay quanh con bướm hình mặt người.

Đó là những ngày cuối tháng 9 ở làng Lăng Thượng, huyện An Lão, một gia đình bên sông có con bướm bay vào. Gia đình này nhìn kỹ thấy con bướm có hình mặt người thì cho là điềm gở nên đuổi con bướm bay đi. Một người dân hiếu kỳ cũng kéo sang xem, họ giúp người này đuổi nhưng con bướm cũng chẳng bay mà cứ đậu lỳ một chỗ. Cánh bướm bị chọc rách một đoạn dưới. Kỳ lạ một điều, tối hôm đó, con gái chủ nhà bị đau vai và uống thuốc không khỏi. Thuốc tây, thuốc ta, cao bóp chẳng ăn thua, thế là chủ nhà mời thầy cúng về nhà cúng, sau đó một ngày thì cô gái khỏi đau vai.

Chúng tôi gặp PGS.TS. Khuất Đăng Long - Trưởng phòng Sinh thái côn trùng, Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật để tìm hiểu rõ hơn về nguồn gốc của loài bướm lạ này. PGS.TS. Khuất Đăng Long cho biết, “bướm mặt người chỉ là một sản phẩm của tự nhiên chứ không phải do các yếu tố mang ý mê tín như lời đồn đoán. Bởi giới động vật tự nhiên sản sinh ra vô vàn các con vật kỳ lạ và đặc biệt”. Tuy nhiên, một sự kết hợp oái oăm gợi liên tưởng đến… mặt người luôn nhận được sự quan tâm của xã hội. Nhiều suy đoán cho rằng, đây là những sản phẩm cấy ghép nhân tạo hoặc là kết quả của một sự tiến hóa rất đỗi thông thường. Nhưng cho dù tồn tại ở dạng nào thì chúngvẫn khiến người ta không khỏi kinh ngạc.

Xung quanh sự xuất hiện của bướm mặt người ở Việt Nam và những điều kỳ lạ xảy ra bên cạnh nó khiến nhiều người cho rằng bướm mặt người là hiện thân của ma quỷ, cũng có nơi cho rằng do môi trường ô nhiễm mà dẫn đến biến dị như vậy. Thi thoảng người ta thấy xuất hiện trong đám ma những con bướm to, màu đen bay lượn quanh bàn thờ người chết hoặc quanh nhà đang có tang. Nhiều người cho rằng đó là hiện thân của tổ tiên về đưa con cháu đi nhưng dưới góc nhìn của các nhà khoa học, điều đó hoàn toàn bình thường, bởi một số loài bướm bị hấp dẫn với ánh sáng đèn mà trong những đám ma thường để đèn thâu đêm, còn một số loại lại bị hấp dẫn bởi mùi phấn hoa có trong đám ma, vì vậy, sự xuất hiện của chúng không có gì đáng ngạc nhiên.

“Chúng có thể bay vào trong nhà, một số người cho rằng chúng có linh hồn nhưng không có cơ sở nào để khẳng định điều này. Hình dạng những đốm nhiều màu hoặc có hình thù kỳ lạ trên cánh côn trùng là do sự sắp đặt ngẫu nhiên trong sự đa dạng của muôn loài, không có gì bí hiểm mà bí mật ở chỗ con người chưa giải mã hết được bí mật của thiên nhiên” - PGS.TS. Khuất Đăng Long giải thích.